Skanowanie odcisku palca oraz tęczówki oka zostały wskazane przez Polaków jako te metody, z których skorzystaliby najchętniej, gdyby potwierdzali transakcję podczas robienia zakupów. 41 proc. pytanych deklaruje, że użyłoby rozwiązań biometrycznych podczas zbliżeniowego płacenia w sklepie za towary lub usługi.

Polskie instytucje finansowe zdają sobie sprawę z tej ochoty konsumentów do korzystania z rozwiązań biometrycznych. Na razie jednak podchodzą do ich stosowania dość wstrzemięźliwie. Najbardziej rozpowszechnione jest logowanie się do aplikacji mobilnej za pomocą odcisku palca. Kilka banków (m.in. Alior, mBank, Santander) umożliwia wideoweryfikację (biometria twarzy) najczęściej przy zakładaniu rachunków osobistych. Opcje płacenia "twarzą" albo odciskiem palca w sklepach czy wypłat w bankomatach nadal są w powijakach, jeśli chodzi o realne zastosowanie.

Przeczytajcie także: Bankowcy w bankach już nie wystarczą

Przed biometrią prawdopodobnie nie da się uciec. Po pierwsze to rozwiązania wygodne dla klientów – nie trzeba pamiętać PIN-ów i haseł. Po drugie liczba urządzeń, w których zastosowano rozmaite biometryczne opcje, jest ogromna. Według ubiegłorocznego raportu firmy Deloitte "Global TMT Predictions" na całym świecie na początku 2017 roku było ponad miliard aktywnych urządzeń wyposażonych w czytniki linii papilarnych. Do 2023 roku 80 proc. telefonów ma oferować zabezpieczenia biometryczne.

Autorzy wspomnianego raportu Deloitte oceniają, że pod koniec obecnej dekady zabezpieczenia biometryczne staną się tak wszechobecne jak przednie kamery w smartfonach. – Ich sukces i popularność wynika z możliwości szybkiego i dyskretnego, w stosunku do haseł odblokowania telefonów i uwierzytelniania transakcji. Ze względów bezpieczeństwa obecnie wymagane są silne hasła, dla wielu trudne do zapamiętania, a liczba rozmaitych posiadanych kont online będzie rosła – stwierdziła ekspertka Deloitte Magdalena Jończak.

Z kolei według raportu amerykańskiej firmy doradczo-analitycznej Gartner (specjalizującej się w zagadnieniach wykorzystania technologii) do 2022 r. mają na rynku pojawić się smartfony potrafiące, dzięki sztucznej inteligencji, rozpoznawać nasze emocję, głos, charakterystyczne gesty czy sposób chodzenia. Szerzej niż tylko w służbach specjalnych czy na wewnętrzny użytek korporacji pojawi się możliwość wykorzystania biometrii behawioralnej. Ta wciąż budzi duże kontrowersje. Z jednej strony zapewnić może daleko idące bezpieczeństwo transakcji, z drugiej oznacza mocniejszą inwigilację i ingerencję w sferę prywatną.

Przykłady ze świata pokazują jednak, że biometria znajduje coraz szersze zastosowanie. Podczas konferencji IT Bank 15 listopada w Warszawie Tadeusz Woszczyński z Hitachi przedstawiał najnowsze technologiczne osiągnięcia w tej dziedzinie. Zaprezentował m.in. zastosowanie biometrii w Copenhagen Businnes School. Studenci i wykładowcy płacą tam w restauracjach i kafejkach uczelni oraz kampusu za pomocą palca bez konieczności podawania PIN-u i oczywiście bez używania karty czy smartfonu. Nową technologię wprowadzono testowo na dwa miesiące, ale gdy chciano ją wycofać, wywołało to tak gorące protesty użytkowników, że pozostawiono ją na dłużej. Inny przykład to współpraca Hitachi z japońskim koncernem telekomunikacyjnym KDDI. Obie firmy zbudowały eksperymentalny system pozwalający płacić biometrycznie w jednym z salonów KDDI oraz w sieci sklepów z pączkami Mr. Donut. Eksperyment trwał kilka dni, a dodatkowo przetestowano w jego trakcie przechowywanie danych tych transakcji i danych biometrycznych w technologii blockchain.

Przeczytajcie także: Blockchain w finansach to przyszłość, która nadejdzie

W Australii bank NAB wraz z Microsoftem opracowuje technologię, która pozwala na wypłatę pieniędzy z bankomatu dzięki rozpoznawaniu twarzy, bez konieczności używania karty czy smartfonu. Zaprezentowano już nawet prototyp bankomatu, który identyfikuje klienta i po użyciu PIN-u wypłaca mu pieniądze.

Eksperymenty i testy na małą skalę to pierwszy krok we wdrażaniu i upowszechnianiu biometrycznych technologii. Ale biometria to nie tylko kwestie techniczne lecz i prawno-regulacyjne. W Polsce zgodnie z obowiązującym od 25 maja rozporządzeniem RODO dane biometryczne należą do szczególnych danych osobowych i podlegają wzmożonej ochronie. Zabronione jest np. ich przetwarzanie w celu jednoznacznego zidentyfikowania osoby. Chyba, że ktoś wyrazi na to zgodę.

Jest jednak wiele państw, które same korzystają lub zamierzają korzystać z biometrii. Komisja Europejska rekomenduje wprowadzenie biometrycznych dowodów osobistych zawierających cyfrowy wizerunek twarzy i odcisk palca. Najbardziej zaawansowanym biometrycznie państwem okazują się… Indie. Kraj ten zgromadził dane biometryczne 99 proc. swoich obywateli w ramach programu Aadhaar, który wprowadzono, by zapobiegać wyłudzeniom pomocy społecznej. W ciągu kilku lat rozesłani po kraju urzędnicy, wyposażeni w przenośne czytniki, "zapisali" dane obywateli. Teraz zaczynają po te informacje sięgać hinduskie banki.

"Uwierzytelnianie za pomocą tradycyjnie rozumianych haseł to już przeżytek" – napisano w ubiegłym roku w "The Wall Street Journal". Gazeta uznała, że skany twarzy, odcisków palców i systemy monitorujące zachowanie użytkowników to przyszłość autoryzacji. Jak odległa przyszłość? Odpowiedź na to pytanie możecie usłyszeć podczas zbliżającego się wydarzenia Impact fintech’18. Odbędzie się ono w dniach 28-29 listopada w Łodzi w Wytwórni i DoubleTree by Hilton. Więcej informacji na jego temat znajdziecie na stronie internetowej dostępnej tutaj. Cashless objął to wydarzenie patronatem medialnym.