Bank centralny zaznacza, że kradzieże środków przy wykorzystaniu kart to niewielka część wszystkich transakcji tego typu
Narodowy Bank Polski opublikował raport dotyczący oszustw popełnionych z pomocą bezgotówkowych instrumentów płatniczych w III kw. 2021 roku. Z dokumentu wynika m.in., że rekordowa była wartość transakcji oszukańczych z wykorzystaniem kart, zaraportowanych przez banki – w omawianym okresie wyniosła ona 21,9 mln zł. Dla porównania w kwartale poprzedzającym było to 19,4 mln zł, a w analogicznym okresie 2020 roku 12,9 mln zł.
Z raportu wynika, że fraudów z użyciem kart było w III kw. niespełna 60 tys. To więcej niż w kwartale poprzedzającym (banki zaraportowały ich wówczas 57,2 tys.), ale mniej niż rok wcześniej (64,4 tys.). Zdecydowana większość tych operacji (prawie 70 proc.) została w raporcie zaliczona do kategorii „inne”. Obejmuje ona oszustwa popełnione z wykorzystaniem karty, ale bez jej fizycznego udziału – np. fraudy internetowe. Na drugim miejscu znalazły się oszustwa kartami sfałszowanymi (ponad 18 proc. ogółu), a podium zamykają oszustwa kartami skradzionymi lub zgubionymi (ponad 12 proc. ogółu).
Większość oszustw raportowanych przez banki inicjowana jest poza Polską – w III kw. 2021 roku stanowiły one ponad 78 proc. pod względem liczby oraz prawie 87 proc. pod względem wartości. Co ważne, fraudy mają niewielki udział w całości obrotu kartowego. W omawianym kwartale było to 0,003 proc. liczby i 0,009 proc. wartości transakcji.
Przywołane dane pochodzą od banków. Inne liczby raportują agenci rozliczeniowi. Różnice wynikają z faktu, że dane od agentów nie obejmują oszustw w bankomatach (plastikami skradzionymi lub sfałszowanymi) oraz tych dokonanych za pomocą polskich kart poza granicami kraju. Z kolei banki nie mają informacji na temat fraudów popełnionych nad Wisłą kartami wydanymi przez banki za granicą.
Agenci rozliczeniowi w III kw. wykazali ponad 11 tys. oszukańczych operacji z wykorzystaniem kart płatniczych. Ich łączna wartość to ponad 6 mln zł. W porównaniu z kwartałem poprzedzającym oznacza to mniej oszustw (o 11 proc.), ale ich wartość wzrosła o ponad 81 proc. Co istotne, zdecydowana większość tych operacji przypadła na karty wydane poza Polską. Pod względem liczby było to 85,5 proc., natomiast pod względem wartości aż 94 proc. ogółu transakcji.
Z raportu NBP wyczytać można również, że w III kw. zanotowano ponad 7,7 tys. oszustw przy użyciu polecenia przelewu. Oznacza to zdecydowany wzrost w porównaniu z kwartałami poprzedzającymi – względem II kw. o ponad 53 proc. Ich łączna wartość to niespełna 32 mln zł. To zdecydowanie więcej niż w analogicznym kwartale 2020 roku, ale niemal tyle samo, co w II kw. 2021 roku. Bank centralny zwraca jednak uwagę, że także w przypadku przelewów, porównując liczbę fraudów do wszystkich transakcji, jest ich bardzo mało.
