Zmiana dynamiki wzrostu liczby i wartości transakcji kartami odnotowana w I kw. w porównaniu z poprzednimi okresami to prawdopodobnie efekt pandemii i związanej z nią blokady gospodarczej
Na stronie internetowej Narodowego Banku Polskiego umieszczono nowe tabele statystyczne dotyczące rynku kart płatniczych w I kw. 2020 r. Znajdziecie w nich m.in. liczbę i wartość poszczególnych rodzajów transakcji, dane dotyczące liczby bankomatów i terminali płatniczych oraz samych kart. Mnie najbardziej zainteresowały statystyki na temat liczby i wartości transakcji, które mogą obrazować wpływ koronawirusa na gospodarkę. Choć pandemia wybuchła pod koniec marca, w danych za I kw. można już dostrzec jej piętno odciśnięte na sposobie korzystania z kart.
I tak wszystkich transakcji zrealizowanych kartami w okresie od stycznia do marca 2020 r. było bez mała 1,6 mld. To o ok. 100 mln mniej niż w IV kw. 2019 r., i o ok. 200 mln więcej niż w I kw. 2019 r. Ale to jeszcze niczego nie dowodzi, bo ze względów sezonowych I kw. jest zwykle gorszy pod tym względem od IV kw., a od dłuższego czasu już transakcji przybywa w skali rocznej.
Warto jednak zwrócić uwagę na dynamikę. W I kw. 2019 r. względem I kw. 2018 r. liczba transakcji urosła o 15,7 proc. W tym roku wzrost ten spowolnił do 12,3 proc.
Wpływ na to miał spadek dynamiki wzrostu zarówno transakcji gotówkowych jak i bezgotówkowych. I tak użytkownicy kart wykonali w I kw. 2020 r. ponad 1,4 mld płatności kartami. Dla porównania w IV kw. 2019 r. płatności było ponad 1,5 mld a w I kw. 2019 r. – prawie 1,25 mld. W skali rocznej wzrost wyniósł więc ok. 15 proc., podczas gdy w I kw. 2019 r wynosił on ponad 19 proc. Z kolei transakcji gotówkowych w I kw. 2020 r. odnotowano ponad 144 mln (w IV kw. ub. r. było ich 167 mln a w I kw. 2019 r. – 159 mln). W tym wypadku dynamika jest ujemna i w bieżącym roku wyniosła ponad 9 proc., podczas gdy przed rokiem było to ponad 6 proc.
Jeżeli chodzi o wartość transakcji kartami, to w I kw. 2020 r. osiągnęła ona poziom 194 mld zł (kwartał wcześniej było to 211 mld zł a w I kw. 2019 r. – prawie 176 mld zł). W tym roku wzrost przekroczył więc 10 proc. i był o ok. 1 pkt. proc. wyższy, niż przed rokiem. To zasługa głównie transakcji gotówkowych, a więc np. wypłat z bankomatów. W okresie od stycznia do marca bieżącego roku ich wartość przekroczyła 101 mld zł (w IV kw. 2019 r. było to ponad 109 mld zł a w I kw. ub. r. – prawie 96 mld zł). W skali rocznej w 2020 r. wzrost wyniósł więc 5,5 proc. a przed rokiem było to ok. 3,5 proc.
Natomiast płatności kartami osiągnęły w I kw. 2020 r. wartość 92,9 mld zł, w porównaniu ze 101,5 mld w IV kw. 2019 r. i 79,9 mld zł w I kw. 2019 r. Tegoroczna dynamika w skali roku przekroczyła zatem 16 proc., podczas gdy przed rokiem wynosiła prawie 18 proc.