Podczas ostatniego Cashless Live eksperci wskazali, że bez zmian w zakresie opłat bankomatowych, sieć tych urządzeń może się szybko kurczyć
– Obowiązujące od dziesięciu lat zasady kalkulacji opłat za transakcje w bankomatach powinny się zmienić – to opinia uczestników ostatniego spotkania Cashless Live, które odbyło się w miniony piątek online. Przypomnę, że obecnie właściciel bankomatu otrzymuje od wydawców kart ok. 1,3 zł od każdej wypłaty gotówki. Wysokość tej opłaty ustalają organizacje płatnicze. Zdaniem branży bankomatowej jest ona za niska, bo choć koszty działalności, np. płace pracowników, cały czas rosną, opłata ta nie zmieniła się od 2010 r.
Ponadto opłaty na rzecz operatorów bankomatów są stałe, to znaczy, że niezależnie od kwoty wypłaty gotówki bank wydawca karty płaci za transakcję tyle samo. Stąd zmiany w polityce cenowej wielu banków, które nakłaniają klientów do rzadszego odwiedzania bankomatów, ale podejmowania wyższych kwot. Tendencja polegająca na szybkim spadku liczby wypłat gotówki przy jednoczesnym wzroście średniej wartości transakcji, jest obserwowana na polskim rynku od wielu lat.
Zdaniem przedstawicieli firm zarządzających największymi sieciami bankomatów w Polsce, taka sytuacja pogarsza opłacalność ich działalności i powoduje konieczność ograniczania liczby urządzeń. Trend ten jest już widoczny w statystykach. Jak wynika z danych cashless.pl, tylko w minionym kwartale liczba bankomatów na polskim rynku spadła o ok. 460 sztuk.
Branża chciałby więc zmian. – Rozpoczęliśmy rozmowy z wszystkimi uczestnikami rynku finansowego, których celem jest zmiana sposobu finansowania sieci bankomatów. Mamy nadzieję, że uda nam się wypracować jakiś kompromis – powiedział Piotr Kawczyński, dyrektor departamentu rozwoju biznesu bankomatowego w IT Card. W jego opinii zmiana powinna polegać na uzupełnieniu obecnie obowiązującej opłaty o część zmienną, zależną od wartości wypłaty gotówki.
Robert Midura, country manager Euronetu w Polsce idzie dalej i uważa, że oprócz tego również część stała opłaty powinna być zrewaloryzowana. – Obecnie sieci bankomatowe radzą sobie z trudną sytuacją dywersyfikując usługi. Polega to na przykład na instalacji tzw. urządzeń recyklingowych (bankomato-wpłatomaty, wypłacające gotówkę wcześniej wpłaconą przez innych klientów) czy oferowaniu usług dodanych. To sprawdza się jednak jedynie w dużych ośrodkach miejskich – powiedział Robert Midura. Jego zdaniem konsekwencją braku zmian w modelu finansowania sieci bankomatowych będzie to, że zaczną powstawać pustynie gotówkowe, bo operatorzy niezależni będą wycofywać urządzenia niedochodowe, szczególnie z mniejszych miejscowości.
Również Paweł Placzke, dyrektor departamentu produktów klienta indywidualnego w PKO BP uważa, że model finansowania sieci bankomatowych jest zły. – Nie chodzi mi nawet o samą wysokość prowizji oraz sposób jej wyliczania. Chciałbym zwrócić uwagę, że właściciele infrastruktury bankomatowej, bardzo kapitałochłonnej, także my jako banki, nie mamy żadnego wpływu na ceny swoich usług. To jest moim zdaniem fundamentalny, systemowy problem – powiedział Paweł Placzke.
Natomiast Zbigniew Wiśniewski, wiceprezes fundacji Polska Bezgotówkowa przypomniał, że posiadacze kart niezależnie od tego, jak często nimi płacą, korzystają także z gotówki. – Jako przedstawiciel Polski Bezgotówkowej ubolewam nad tym, ale z badań prof. Michała Polasika wynika, że w punktach detalicznych gotówką płacą najczęściej osoby posiadające karty – powiedział Zbigniew Wiśniewski. Dodał, że bankomat jest niezbędny do rozwoju rynku kart, bo najczęściej jest pierwszym miejscem, w którym nowy posiadacz karty używa.
Cały zapis debaty, jaka odbyła się podczas ostatniego Cashless Live możecie znaleźć tutaj oraz na kanale cashless.pl w serwisie YouTube. Z programu dowiecie się na przykład, dlaczego wybierając pieniądze z bankomatu kartą Revoluta czy Curve zdarza się, że urządzenie nalicza dodatkową prowizję, dlaczego banki wprowadzają procentowe opłaty od transakcji gotówkowych skoro same płacą jednolitą stawkę oraz czy w finansowaniu bankomatów powinny partycypować np. samorządy.
