Na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt nowelizacji ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK oraz ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Jedną z najważniejszych zawartych w nim zmian jest podniesienie minimalnych sum gwarancyjnych w obowiązkowym ubezpieczeniu OC kierowców.

Zgodnie z projektem suma gwarancyjna (czyli kwota, do której ubezpieczyciel odpowiada za szkody) nie może być niższa niż:

• w przypadku szkód na osobie – 29 876 400 zł w odniesieniu do jednego zdarzenia, bez względu na liczę poszkodowanych,
• w przypadku szkód w mieniu – 6 021 600 zł w odniesieniu do jednego zdarzenia, bez względu na liczbę poszkodowanych.

Jest to wynik implementacji do polskich przepisów Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE), o której mogliście przeczytać tutaj. Podniosła ona minimalne sumy do 6,45 mln euro w przypadku szkód na osobie a w przypadku szkód majątkowych – do 1,3 mln euro. Obecnie obowiązujące sumy to 5,21 mln euro dla szkód osobowych oraz 1,05 w przypadku szkód majątkowych.

Przeczytajcie także: • KNF z propozycją ograniczenia prowizji w bancassurance

Jak można zauważyć, dotychczas kwoty również w polskich polisach wyrażane były w euro, a przeliczano je po zdarzeniu. W nowych przepisach sumy zostały wyrażone od razu w polskiej walucie, przy zastosowaniu kursu z 22 grudnia 2021 r. opublikowanego w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (zgodnie z wytycznymi z przepisów unijnych).

W nowelizowanych przepisach dostosowano również definicje słów "pojazd" (usuwając z zakresu pojazdy wolnobieżne) i "ruch pojazdu" do zawartych w dyrektywie. Ma to znaczenie m.in. w kontekście zdarzeń z udziałem pojazdów rolniczych albo maszyn budowlanych, w których to sprawach, np. przy braku OC rolnika, poszkodowani domagają się odszkodowania z OC komunikacyjnego.

Ubezpieczyciel odpowiada za szkody związane z ruchem pojazdu, ale do tej pory w regulacjach krajowych pojęcie to nie było zdefiniowane i o jego rozumieniu w poszczególnych sytuacjach niejednokrotnie decydowały sądy. Przykładowo TSUE rozpatrywał sytuację, w której ubiegano się o rekompensatę z OC komunikacyjnego ciągnika rolniczego za wypadek podczas prac rolniczych, w sytuacji gdy ten nie był wykorzystywany jako środek transportu, ale jako narzędzie do utrzymania w ruchu pompy opryskiwacza środkami przeciw chwastom. Szeroka definicja sprzyja oczywiście poszkodowanym, niemniej czasem pojęcie rozciągano niemal do granic absurdu, a brak spójności w orzecznictwie nie był korzystny ani dla ubezpieczycieli, ani dla poszkodowanych.

W projekcie zaproponowano zatem taką definicję: "ruch pojazdu – każde użycie pojazdu mechanicznego, które w czasie zdarzenia jest zgodne z funkcją tego pojazdu jako środka transportu, niezależnie od jego cech i terenu, na którym jest używany, oraz niezależnie od tego, czy jest on nieruchomy, czy też znajduje się w ruchu". (Ostatni fragment definicji może wydawać się w rozumieniu dosłownym sprzeczny z definiowanym pojęciem, ale chodzi o to, by objąć zakresem również auta, które np. zatrzymały się na światłach).

Unijna regulacja zakłada również wzmocnienie ochrony poszkodowanych w razie niewypłacalności zakładu ubezpieczeń, tak w kraju zamieszkania, jak i w innym państwie członkowskim – w tym aspekcie dodatkowe zadania przypisano Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu, który i tak już teraz ma liczne kompetencje w tym zakresie.

Przeczytajcie także: • Już wkrótce startuje scoring ubezpieczeniowy

Zgodnie z europejskimi wytycznymi uregulowano również kwestię oświadczeń o historii roszczeń, dzięki czemu obywatele przenoszący się z jednego państwa członkowskiego do innego będą mogli nadal czerpać korzyści ze swojej nienagannej historii szkodowej. Wprowadzono również nowe zasady dotyczące ubezpieczenia aut sprowadzanych z innego kraju. Zrezygnowano natomiast z wprowadzania przepisów dotyczących darmowych narzędzi do porównywania cen ubezpieczeń.

Na koniec warto wspomnieć, że projekt nowelizacji uwzględnia również zmiany wynikające z orzeczenia TSUE, w ramach którego podważony został model podnoszenia sum gwarancyjnych w trakcie dostosowywania ich do norm unijnych w pierwszej dekadzie XXI w. Wprowadzana zmiana jest istotna dla poszkodowanych z umów zawartych przed 11 grudnia 2009 r., a obowiązujących po tej dacie – w ich przypadku powinny zostać podniesione sumy gwarancyjne, a ewentualne roszczenia ma zaspokoić UFG.

Zgodnie z założeniami ustawa (z wyjątkiem niektórych przepisów) ma wejść w życie z 23 grudnia 2023 r., co jest terminem transpozycji określonym w unijnej dyrektywie. Obecnie projekt jest na etapie konsultacji i opiniowania.